Ramazan bayramı yaklaştıkça vatandaşlarımız bayramda neler yapılıp yapılmayacağını merak ediyor. Ramazan bayramlarında sabah erkenden kalkmalı ve yıkanmak gerekmektedir. Sonrasında güzel kokular sürüp temiz kıyafetler giymek gerekiyor ve ardından bayram namazını kılmak için camiye gitmek gerekiyor.

Ramazan Bayramı Nedir?

Bayram namazları sabah camide kılınmaktadır. Vaaz dikkatli bir şekilde dinlenir. Peygamber efendimiz kurban bayramı hutbesinde şunları söyledi:

“Bu günümüzde yapacağımız ilk iş namaz kılmamızdır.’’

Bayram namazı kılacak kişiler arasında sadece aklı başında olanlar, sağlıklı olanlar, hür olanlar, ergenlik çağına girmiş olan erkek Müslümanlar olmaktadır. Şafii mezhebine bakacak olursak bayram namazı yolcular ve kadınlar için sünnettir. Ancak cemaatle kılınması gerekli değildir. Cemaatle kılınması daha faziletli olmaktadır.

Eğer bayram namazına gidemeyecek kadar kötü bir durumdaysanız, felçli, kötürüm, özürlü, hasta veya engelli kişiler bayram namazından yükümlü değildir. Bayram namazına gitmek bu kişiler için çok zor oluyorsa, hastalığını uzatacak veya etkileyecek durumlar varsa, ayakları felç olan kişiler veya yaşlı olan kişiler varsa bayram namazı kılmak zorunda değildirler. Görme engelli olan kişiler ise kendilerini camiye götürecek birini buldukları takdirde namaz kılmak zorundadırlar.

Eğer bayram namazı kılınacak sırada çok şiddetli bir yağmur yağıyorsa, hava çok soğuk ise, hava çok sıcak ise, gidilecek yollar çok çamurlu ve yürümeye engel ise bayram namazı kılma zorunluluğu ortadan kalkar.

Bayram namazı konusunda canı, malı veya namusunu tehlikeye gireceğini düşünen kişi namazı kılmak için camiye gitmek zorunda değildir. İsteyen yolcular ve kadınlar da bayram namazı kılabilirler.

Ramazan’da bayram namazı Kerahat vaktine kadar kılınması imkanına sahiptir. Ramazan Bayramı’nda bayram namazı ilk gün kılınamazsa ikinci veya üçüncü günde kılınma imkanı vardır.

Kurban bayramında da benzer bir durum söz konusudur. Eğer kurbanınızı ilk gün kesemezseniz ikinci veya üçüncü gün kesebilme imkanınız vardır. Aynı şekilde bayram namazını da ikinci veya üçüncü gün kılabilirsiniz. Kurban ve ramazan Bayramı’nda bayram namazı iki rekattır ve cemaatle kılınması gerekir. Bayram namazları camilerde cemaatle kılınmak gerekmektedir. Tek başına bayram namazı kılamazsınız.

Ramazan Bayramı Namazı

Bayram namazında namazı kıldıran imam Allahuekber diyerek tekbir getirir ve ellerini önde bağlar. Sonrasında cemaatte aynı şekilde tekbir getirerek elini önde bağlar. Sonrasında cemaate imam içinden süphaneke duasını okur.

Ardından imam Allahuekber diyerek elleri kulak hizasına kaldırıp yana bırakır. Sonrasında tekrar Allahuekber diyerek elleri yana bırakır. Üçüncü kez tekrar Allahuekber diyerek tekbir alınır ancak bu sefer eller önde bağlanır. Bunları cemaat tekrarlar. Sonrasında cemaat bekler ve imam kendi içinden fatiha ve bir tane sure okuyarak rükû ve secdeye gider. Bunların aynısı ikinci rekatta da yapılır. Sonrasında tahiyyat, salli barik ve Rabbena duaları okunur.

Şafiilere göre her iki rekatta Fatiha’dan sonra birinci rekatta 7, ikinci rekatta ise beş defa tekbir alınır. Selam verilmesinin ardından imam minbere çıkar ve hutbe okumaya başlar. Hutbe, bayram namazında sünnettir ancak cuma namazında şarttır. Hutbe cuma namazından önce okunurken, bayram namazında namazdan sonra okunur. Genel olarak hutbelerde bayramın birleştirici özelliğinden bahsedilir. Yardımlaşma ve İslam kardeşliği gibi konular üzerinde durulur. Ayrıca zekat ve sadaka gibi ibadetlerden de bahsedilir.

Ramazan Bayramı Fitre Sadakası Vermek

Ramazan Bayramı’nda fitre sadakası verilir. Fitre kelime anlamıyla orucunu açmak ve yaratılış anlamlarına gelmektedir. Ramazan Bayramı’nda bayrama kavuşmanın bir şükran ifadesi neticesinde ihtiyaç sahiplerine verilir. Fitre olarak bilmektedir. Fitre sadakası Şaban ayında zekattan önce vacip kılınır. Zengin olanlar fitre vermekle yükümlüdür. Zengin kişiler hem kendileri adına hem de bakmakla yükümlü oldukları kişiler adına fitre verebilir. Ramazan Bayramı’nın birinci gününde verilmektedir. Bu sadakayı bayramın ilk gününün sabah namazı ile bayram namazı arasında verilirse sünnet olur. Bu sadaka ramazan ayı içerisinde de verilebilir. Ramazan Bayramı’nın birinci gününde verilemezse sonrasında da verilebilmektedir. Bayram öncesi veya sonrası verilmesi arasında herhangi bir fark bulunmamaktadır. Hanefilere göre fitre sadakası arpa, hurma, buğday, kuru üzüm olarak verilebilir. Aynı zamanda bunların maddi karşılığı da verilebilir.

Fitre sadakasıyla bir kişinin günlük ihtiyaçlarını karşılayabilirsiniz. Ülke genelinde fitre sadakasının miktarı diyanet işleri Başkanlığı tarafından belirlenmektedir. Bu konuyla alakalı birçok hadis bulunmaktadır. Ayrıca Tevbe suresinin 60. ayetinde fitre sadakası ile ilgili detaylar belirtilmiştir. Zengin olan kişiler anne ve babasına, eşine, ninesine ve dedesine, torununa ve çocuğuna ve bakmakla yükümlü olduğu yakınlarına fitre veremez. Fitre sadakası sadece fakir kişilere verilmektedir. Ayrıca fakir akrabalara da veriliyor. Fitre sadakası bir kişiye verileceği gibi birden fazla kişiye de verilebilir. Ayrıca birçok kişi tek bir kişiye de fitre verebilir.

İhtiyaç Sahiplerine Yardım Etmek

Özellikle bayram günlerinde akrabaların ziyaret edilmesi en önemli görevlerdendir. Yüce Allah, yakınlarla münasebetlerin sürdürülmesi gerektiğinin altını çizer. Yakınlarla ilişki kesilmesi halinde cezalandırma yapılacağını bildirir.

Bayramlarda ihtiyaç sahiplerine yardım edilir. Yoksullarla ilgilenmek, kimsesizlere yardım etmek, yetimlere destek olmak, maddi ve manevi açıdan ihtiyaç sahiplerinin yanında bulunmak bayramlarda yapılması gereken şeylerdir. Bu hem İslami hem de insani bir görev olarak belirtilir. Bu özel günlerde aile fertleri ve çocuklar sevindirilerek ihtiyaç sahiplerinin yüzleri güldürülür.

Ramazan Bayramı Küskünlerin Barışması

Bayramların en önemli özelliği ise küskünlerin barışması olarak dikkat çeker. Peygamber efendimiz bir Müslümanın başka bir Müslümana üç günden fazla dargın durmaması gerektiğini tavsiye eder. Dolayısıyla bayramlarda küs olduğunuz insanlarla barışmanız gerekiyor. Ayrıca komşularla, aile fertleri ile, arkadaşlarla güzel bir bayram geçirmeniz gerekiyor. Bayram gecelerinde ibadet yapmanız iyi olacaktır. Bu özel günlerde kaza namazları kılmak, Kur’an-ı Kerim okumak ve Allah’tan af dilemek gerekiyor.

Ramazan ayında oruç tutmanın yanı sıra teravi namazı kılınır, zekat verilir, sık sık kuran okunur, bolca dualar edilir, iftar sofraları kurulur, fakirlere yardım edilir nefis terbiyesinin yanında irade eğitimi yapılır, Kadir gecesi ihya edilir, itikafa girilir, vaaz dinlenir, mukabele dinlenir ve sadaka verilir.