Finlandiya ve İsveç'in NATO'ya katılma kararı sonrası büyük engellerden biri de Türkiye'nin üyeliği veto hakkıdır. Türkiye'nin şartları nelerdir? Avrupa ve Amerika'da meydana gelen son gelişmeler.

İsveç ve Finlandiya, Rusya'nın Ukrayna'da yaşattıklarını yaşamamak adına NATO'ya katılma kararı aldıklarını açıkladılar. Rusya tarafından resmi kanallarca bu kararın Rusya için sınır ve güvenlik tehdidi olarak algılandığını açıklaması ardından İsveç ve Finlandiya hükümetinden NATO'ya üyeliğin hızlandırılması teklifi geldi. Rusya, sınırını paylaştığı ülkelerin NATO'ya katılmasını istememektedir. İkinci Dünya Savaşı'ndan beri Batı-Doğu çatışması meydana gelerek Soğuk Savaş süreçi başlamış bloklar kurulmuştu. Rusya'nın sınırında yer alan ülkelerden Türkiye hariç hiçbir ülke karşı ittifak içerisinde yer almamıştı. 2007 yılından beri Rusya ile NATO'nun arasının açılma sebebi Gürcistan'ın 8 gün savaşı öncesine dayanmaktadır. Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği (SSCB) dağıldıktan sonra ortaya çıkan 15 devletten üç baltık ülkesi Estonya, Letonya ve Litvanya'nın 2004 yılında NATO'ya üye olması da büyük tepki yaratmış fakat iç sorunlarla uğraşan Rusya şimdiki gibi büyük tepki verememişti. Gürcistan'ın 2007 yılında NATO ile ilişkilerini arttırmasının ardından 2008'de Rusya'nın işgaline uğramış 8 gün savaşı gerçekleşmiş, 2014'de Ukrayna'nın NATO ile ilişkilerinin arttırması ardından Rusya Kırım'ı ilhak etmişti. Son gelişen Rusya-Ukrayna savaşı ardından tedirginliğe kapanan İsveç ve Finlandiya ise NATO ile direk ilişkilerin hızlandırılması ve üyelik sürecinin bir an önce gerçekleşmesini istemektedir.

İskandivan ülkeleri İsveç ve Finlandiya iki tarafsız ülke konumundayken Ukrayna'nın Rusya tarafından işgale uğramasının ardından tedirginliğe kapılıp NATO'ya katılma kararı aldıklarını açıkladılar. Rusya tarafından meydana gelen gelişmelerin direk olarak 'tehdit algısı' içerdiğini bildiren resmi açıklama geldi. Askeri ve teknik kapasitelerini kullanacaklarını bildirdiler. İsveç ve Finlandiya yıllardır tarafsız ülke statüsünde bulunurken bir anda Rusya tehdidi sonrası NATO'nun 5.maddesi ile 'üye ülkeye yapılan saldırıyı, tüm ittifaka yapılmış sayması' nedeniyle ittifaka katılma kararları aldıklarını açıkladılar. Böylelikle Rusya tehdidi karşısında güvende olacaklarını hissedecekleri açıklamalar da bulundular.

İsveç ve Finlandiya'nın üyeliğinde sorun oluşabilecek Türkiye engeli nedir?

NATO'ya üye olmak isteyen ülkelerin üyelik sürecinde 'oy birliği' esas olduğundan Türkiye, İsveç ve Finlandiya'nın katılım oylamasında vereceği karar resmi olarak açıklanmadan Avrupa'da gündem oldu. Türkiye'nin oylama sırasında vereceği karar merakla beklense de en önemli olay İsveç ve Finlandiya'nın terör örgütleri FETÖ ve PKK'ya sağladığı maddi ve lojistik destek Türkiye tarafından şiddetle kınanmaktadır. Eğer bu durumda Türkiye, İsveç ve Finlandiya ile anlaşma sağlaması halinde katılım oylamasında veto hakkını kullanmayacak, eğer çıkarlar doğrultusunda anlaşma sağlanmaz ise Türkiye katılımı veto etme şansı doğmaktadır. İsveç ve Finlandiya ile ilişkiler normale döner anlaşma sağlanırsa Türkiye veto hakkını kullanmayacaktır. Hükümet kanadınca yakın zamanda resmi açıklama beklenmektedir.