Yıllardır dillerde dolaşan ve doğru bilinen yanlışlar olarak yer alan Mustafa Kemal Atatürk Yozgat ceza verip vermediğini Yozgat şehrine giderek şehrin aydınlarıyla görüşerek öğrenmek istedik. Sürekli olarak bilgi kirliliği dolaşan Cumhuriyet'in cezalı şehirleri konusunda Atatürk ile Yozgat ilişkisini öğrenmek adına şehre gittik. Yozgat yolculuğunda bizlere bilgilerini anlatan Osman Karaca, Ertuğrul Kapusuzoğlu, USAT yazarı Siyami Yozgat ve şehrin önde gelen iş kadını Gülhan Karaca ile röportaj yaptık. İşte Mustafa Kemal Atatürk ve Yozgat ilişkisi..

ATATÜRK YOZGAT CEZA OLAYI NEREDEN ORTAYA ÇIKTI?

Zaman geçiyor, şehirler büyümeye ve gelişmeye başlıyor. Türkiye son yıllarda ki şehirlerinde ki kalkınmalar ile adından söz ettiriyor. Ülkede yer alan Yozgat şehri ise uzun yıllar boyu gelişememesini Mustafa Kemal Atatürk ismine bağlıyor. Eski dönemlerde Yozgat şehrine ceza verildiği söylenen ve bunun Atatürk tarafından bizzat yapılarak “Ceza verilen şehirler” adı ile haberler yapıldı.

Bu şehirler arasında yer alan Yozgat diğer şehirlere oranla hiç gelişemedi. Şehirde yaşayan insanlar ise önceden ortaya atılan rivayete inanmaya başladılar. Bu süreçte Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili yanlış bilgiler bilen halk şehrin gelişememesini bu olaya bağlamıştı. Şehre gelen belediye başkanları ise zaman içerisinde bu olayı da kullanarak şehirde önemli olan birçok ihtiyacı gerçekleştirmemektedirler. Bu sebeple Yozgat şehrinde ise her dönemde belediye başkanları farklı isimler olmaktadır. Bu olayla ilgili Osman Karaca ile sohbet ettik.

Umut Köse: Yozgat şehrinin gelişememesi M.Kemal Atatürke bağlanırken sizce bunun asıl sebebi nedir?

Osman Karaca: Yozgat şehri atasını benimsemiş ve Atanın şehre geldiği her dönemde coşku ve büyük bir heyecanla karşılamıştır. Zaman içerisinde Yozgat şehrinin Çerkez Ethem tarafından soyulması Yozgat şehrini oldukça zor durumda bırakırken gelen siyasi isimler ise bu olayı kullanmaktadır.

Yozgat şehri gerek coğrafi yapısı ile de birlikte önemli bir konuma sahip olurken gerekli yatırımı alamadı. Özellikle şehirde yer alan önemli fabrikalar da özelleştirilmiş ve bazıları da kapatılmıştır. Yozgat şehrinin bir ilçesinden tren geçerken merkezde tren geçmemesi de oldukça şaşırılan durumlardan bir tanesidir.

YOZGAT ŞEHRİNE CEZA VERİLDİ Mİ?

Bu olaylar yaşanırken şehirde dolaşan büyük “efsane” şehre gelen ceza meselesidir. İnsanlar büyüklerinden duydukları bu rivayeti halen duymaktadır.

Umut Köse: Yozgat şehrine ceza verildiği doğru mu?

Ertuğrul Kapusuzoğlu: Yozgat şehri Cumhuriyet kurulma zamanında çok büyük önem arz eden Yozgat Lisesi talebelerini Meclisin ilk üyeleri olması adına Ankara iline yollamıştır. Atatürk, Yozgat şehrine iki kez gelmiş ve bu süreçte gerekli tüm talimatları vererek hayati kararını vermiştir.

O dönemde elde edilen bilgilere göre ise Yozgat şehrinin konumu sebebiyle başkent olabileceği fakat İsmet İnönü tavsiyeleriyle Ankara ilinin tercih edildiği bilinmektedir. Yozgat Lisesi için önemli sözler söyleyen Atatürk, sizce böyle bir ceza verebilir mi? Ben bu takdiri kamuoyuna bırakıyorum..

Umut Köse: Osman hocam peki siz bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz?

Osman Karaca: Yozgat ilinin önde gelen düşünürleri ve yazarları bu konu hakkında en doğru bilgilere sahiptir. Yozgat şehrinin ceza aldığı bilgisi tamamen yanlış bir olaydır. O dönemde şehirlerde ortaya çıkan isyanlar, zaman içerisinde Atatürk tarafından ceza verildiği söylenerek iddia edildi. Bu isyan çıkan şehirlerin ise ceza aldığı iddia edilmiş ve büyüyememesi bu olaya bağlanmıştır. Bu olay ile ilgili en doğru bilgilere yazar Siyami Yozgat sahiptir.

Umut Köse: O halde onunla da görüşmek isterim.

Osman Karaca: Hay, hay. Sorgun ilçesine doğru yola çıkalım o halde.

Bu olaylar neticesinde Sorgun ilçesine giderek USAT yazarı Siyami Yozgat beyefendiyi ziyaret ettik.

Umut Köse: Hocam sizleri USAT eseriniz ile neredeyse birçok tarih sever ve kitap okuyucuları tanıdı. Araştırma konusu olarak seçtiğim ve oldukça merak ettiğim Cumhuriyetin cezalı şehirleri ve Yozgat şehri hakkında en doğru bilgileri öğrenmek isterim.

Siyami Yozgat: Böyle bir olayı araştırma konusu seçtiğiniz ve Yozgat şehrine geldiğiniz için çok teşekkür ederim. Sizin gibi gençler olduğu sürece Türk milleti sorgulama özelliklerini hatırlayacaklar. Mustafa Kemal Atatürk için Yozgat şehri oldukça önemlidir. Atamız, Cumhuriyet ilan edilmeden önce ve sonrasında Yozgat şehrini iki kez ziyaret etmiştir. Halk ise atasını en güzel şekilde karşılamış ve sahiplenmiştir. Atatürk ile Yozgat şehrinin ceza verilen iller arasında yer alması tamamen skandaldır. Ayrıca Cumhuriyetin cezalı şehirleri arasında yer alan bu şehirler ile ilgili de ortada yer alan bilgiler asılsızdır.

Yozgat şehri zaman içerisinde gelişememesini kesinlikle gelen siyasiler ve alamadığı ekonomik yatırımlar ile ilgilidir. Yozgat şehrinde yer alan birçok fabrika kapatılmış ve de özelleştirilmiştir. Şehir içerisinde gelişememenin asıl sebebi budur. Mustafa Kemal Atatürk ile ilgili ortada dolanan iddia ise atanın Yozgat Lisesi talebelerini Ankara ya göndererek meclise alması ile tamamen asılsız bir hale gelmiştir.

Yozgat'ın ünlü aydınları ile yaptığımız görüşmelerde böyle bir durumun söz konusu olmadığını, geçmişten gelen rivayetlerin günümüzde halen konuşulduğu kanısına varılmıştır.