Türkiye Cumhuriyeti Devleti’nin en çok merak edilen başkanlarının arasında hiç şüphesiz ki Gnel Kurmay Başkanları yer alıyor. Türkiye tarihinde aldıkları önemli kararları tarihe damga vurmuş olan Genel Kurmay Başkanlığı’nın bir numaralı görevi Türk Silahlı Kuvvetleri’ne başkanlık yapıyor olmalarıdır. Aldıkları her karar her emir uyguladıkları her adım büyük önem taşımakta ve Türk Ordusu için hayati anlam taşımaktadır. Türkiye Cumhuriyeti devletinin kurulmasından bu yana her döneme damgasını vurmuş olan başkanları bünyesinde bulunduran Genelkurmay Başkanlığı geçtiğimiz yıllarda gerçekleşen 15 Temmuz 2016 darbe girişimi sonrası eskiden oldukça söz hakkı sahip olduğu Türkiye Cumhuriyeti yönetimindeki etkisini kaybetmiştir. Yapılan değişiklik sonrası Genelkurmay Başkanlığı Millî Savunma Bakanlığı’na dahil edilmiştir ve sivil irade askeri iradenin üzerinde yer almıştır. Genelkurmay Başkanı olarak görev yapan Hulusi Akar Milli Savunma Bakanı olarak görevlendirilmiştir.
TSK’daki emir komutanın devamlılığı da bu sayede sağlanmış olmaktadır. Hulusi Akar dışında görev yaptıkları döneme damgalarını vurmuş pek çok Genelkurmay başkanını bulunur. Bu başkanlar aldıkları önemli karalar ve attıkları önemli adımlarla Türkiye Cumhuriyeti’nin tarihine yön vermişlerdir.
Genelkurmay Başkanı nedir? Kimdir? Ne demek?
Kelime anlamı askerlik anlamına gelen kurmay kelimesi, harp akademilerinde askeri eğitim alan subay anlamına gelir. Bir diğer ismi de Erkanıharptır. Niteliği, yetkisi ve eğitimi bulunan subayların bulundurduğu yetkinin genel adına kurmaylık yetkisi denir. Türkiye için büyük anlam ifade eden kurmaylık birimi askerliğe verilen önemden gelmektedir. Askeri düzenin en üstünde yer alan yetkili mercii sahibi kişi ise Genelkurmay Başkanı olur. Genelkurmay Başkanı Türk Silahlı Kuvvetlerinin başında bulunur. Cumhurbaşkanı tarafından ataması yapılan Genelkurmay Başkanı, orgeneraller ve oramiraller arasından seçilir. 15 Temmuz 2016 yılında gerçekleşen askeri darbe girişimi sonrası Genelkurmay Başkanlığı Milli Savunma Bakanlığı’na bağlanmıştır ve askeri irade sivil iradenin altına yer almaya başlamıştır.
Türkiye Cumhuriyeti Genelkurmay Başkanları listesi ve isimleri
M. İsmet İnönü -Orgeneral - 3 Mayıs 1920-10 Kasım 1921
Fevzi Çakmak - Mareşal - 03 Nisan 1921 - 31 Ağustos 1922 (Orgeneral)- 31 Ağustos 1922 - 12 Ocak 1944 (Mareşal)
M. Kazım ORBAY- Orgeneral - 12 Ocak 1944 - 30 Temmuz 1946
Salih OMURTAK - Orgeneral - 1 Ağustos 1946 - 8 Haziran 1949
A. Nafiz GÜRMAN - Orgeneral - 10 Haziran 1949 - 6 Haziran 1950
M. Nuri YAMUT - Orgeneral - 5 Haziran 1950 - 10 Nisan 1954
A. Nurettin BARANSEL - Orgeneral - 28 Mayıs 1954 - 25 Ağustos 1955
İ. Hakkı TUNABOYLU - Orgeneral - 25 Ağustos 1955 - 10 Ekim 1957
İ. Feyzi MENGÜÇ - Orgeneral - 11 Ekim 1957 - 22 Ağustos 1958
M. Rüştü ERDELHUN - Orgeneral - 23 Ağustos 1958 - 27 Mayıs 1960
Ragıp GÜMÜŞPALA - Orgeneral - 3 Haziran 1960 - 4 Ağustos 1960
Cevdet SUNAY - Orgeneral - 4 Ağustos 1960 - 16 Mart 1966
A. Cemal TURAL - Orgeneral - 16 Mart 1966 - 16 Mart 1969
Ö. Faruk GÜRLER - Orgeneral - 29 Ağustos 1972 - 6 Mart 1973
Semih SANCAR - Orgeneral - 6 Mart 1973 - 7 Mart 1978
A. Kenan EVREN - Orgeneral - 7 Mart 1978 - 1 Temmuz 1983
Nurettin ERSİN - Orgeneral - 1 Temmuz 1983 - 6 Aralık 1983
M.Necdet ÜRUĞ - Orgeneral - 6 Aralık 1983 - 2 Temmuz 1987
Necip TORUMTAY - Orgeneral - 24 Temmuz 1987 - 3 Aralık 1990
Doğan GÜREŞ - Orgeneral - 6 Aralık 1990 - 30 Ağustos 1994
İ.Hakkı KARADAYI - Orgeneral - 30 Ağustos 1994 - 30 Ağustos 1998
Hüseyin KIVRIKOĞLU - Orgeneral - 30 Ağustos 1998 - 28 Ağustos 2002
Hilmi ÖZKÖK - Orgeneral - 28 Ağustos 2002 - 28 Ağustos 2006
Yaşar BÜYÜKANIT - Orgeneral - 8 Ağustos 2006 - 28 Ağustos 2008
İlker BAŞBUĞ - Orgeneral - 28 Ağustos 2008 - 27 Ağustos 2010
Işık KOŞANER - Orgeneral - 27 Ağustos 2010 - 29 Temmuz 2011
Necdet ÖZEL - Orgeneral - 29 Temmuz 2011 - 04 Ağustos 2011 (Vekâlet) - 04 Ağustos 2011 - 18 Ağustos 2015
Hulusi AKAR - Orgeneral - 18 Ağustos 2015 - 09 Temmuz 2018
Yaşar GÜLER - Orgeneral - 09 Temmuz 2018 -
