TRT1 ekranlarının sevilerek izlenen yeni tarihi dizisi Uyanış, Büyük Selçuklu dizisinin son bölümünde g ecen Kuvel Kalesinin nerede olduğu merak ediliyor. TRT1 ekranlarında yayınlandığı ilk bölümden peki merakla takip edilen ve ciddi bir hayran kitlesi olan Uyanış: Büyük Selçuklu dizisinde Kuvel Kalesi komutanın planları ile ekranlara gelecek.
Kuvel Kalesi nerede?
Kuvel kalesi bir diğer adı ile Kol kalesi bugün Türkiye’de ki Yalnızçam Dağlarının zirvesinde bulunan Kolköy köyünde bulunan orta çağdan kalma Gürcü kalesidir. Kveli ve Kuveli Kalesi olarak bilinen kale Türkçeye Kol, Keuli veya Kveli anlamlarına gelmektedir. Gürcü kaynaklarında 10. Yüzyılda ortaya çıkan Kuvel kalesi 16. Yüzyılda Osmanlı İmparatorluğuna geçene kadar Samtshe şehrinin yönetiminin sağlandığı noktaydı. Kalenin kelime anlamı ise Gürcistan diline Yunancadan geçen ve asıl anlamı Tyrokastron olan Peynir Kalesi’dir.
Kuvel Kalesi hakkında bilgiler
Yıkılmış olan Kuvel kalesi Ardahan ilinin Posof bölgesinde bulunan Kolköy köyündedir. İlk defa Gürcü kaynaklarında 10. Yüzyılda yazılan haber metninde Azerbaycan Emiri Yusuf Ibn Abi’l-Saj-Abu l’K’asim’ın işgal ordusuna direniş yeri olarak seçtiği bölge olarak aktarılmıştır. Kuvel kalesi 28 günlük kuşatma sonucunda düştü ve tanınmış Hristiyan Gürcü Komutanı Gobron’un İslama geçmeyi reddetmesi üzerine öldürülmesi ile sonuçlandı.
Kol kalesi başka kaynaklarda VII. Konstantin’in Yunan Kyrokastron’una eşit olduğu belirtilir. Bu nedenle David’in uzak kuzeni II. Gurgensahip’e verilir. II. Gurgen daha sonrasında Kol Kalesi ve Acara Özerk Cumhuriyetinden Ashot Kiskas’a Klarceti karşılığında verilen kale II. Gurgen’in 941 yılında ki ölümü sonrasında kuzenlerine verildi.
1008 tarihinde ise Gürcistan kralı olan III. Bagrat tarafından sülalesine miras bırakıldı.
Konumu nedeni ile son derece önemli bir stratejik durak olan Kol kalesi tarih boyunca adına savaşılan kalelerden bir tanesi oldu. 1040 yılında Gürcistan’ın İsyancı ağası olarak adlandırılan IV. Liparit tarafından ele geçirilen Kol Kalesi ancak 1059 tarihinde Gürcistan Kralı tarafından tekrar ele geçirilmiştir.
1060’lı yıllarda Kol Kalesinin paradan sorumlu görevlisi Selçuklu Sultanı Alparslan tarafından hapsedildi. 1080 yılında Mezarlı Amir öncülüğünde ki Türkler, Gürcistan kralı II. Giorgi’yi mağlup etmeyi başarmıştır.
16. yüzyılda ise Kol kalesi Gürcistan’ın Güney Batısı ile birlikte Osmanlı Devletine geçmiştir.
