Sigortalı olarak çalışan anne ve anne adaylarına Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından belirli haklar tanınmıştır. Kadın çalışanların şartlarını en üst düzeye getirmek ve annelik durumunda işi ile olan bağlantısının kopmaması için çeşitli çalışmalar yapılmaktadır.
Çalışan annelere hangi haklar tanınmaktadır?
Sosyal Güvenlik Kurumu kadın çalışanların annelik durumunda bazı haklar tanımaktadır. Çalışanların gebelik süresi boyunca yaptırması gereken rutin kontrollerde işverenlerin ücretli izin vermesi gerekir. Burada kaç gün izinli olunacağını işveren değil kadın çalışan belirlemektedir. Bunun yanında 1 yaşından küçük çocuğu olan kadın çalışanların, bebeklerini emzirmeleri için günlük 1,5 saat süt izni verilmek zorundadır.
Süt izninde de saat aralığı yine çalışan tarafından belirlenmektedir. Bu sürelerin haftalık izin süresinden düşülmesi ya da o günlere denk getirilmesi gibi bir durum söz konusu olmamaktadır. Ayrıca kadın çalışan eğer memur ise bu süre ilk 3 ay boyunca 3 saat olarak belirlenmiştir.
Annelere yarım gün çalışma hakkı
Yarım gün çalışan annelerin, işveren tarafından işten çıkarılma gibi bir durum yaşaması söz konusu olmamaktadır. Bu durumda ancak ihbar tazminatı verilerek işten çıkarma yapılabilir. Yarım gün çalışma hakkından yararlanmak için kadın çalışanın doğum izni bittikten sonraki 30 gün içerisinde İŞKUR’a başvuru yapması gerekmektedir. Burada önemli olan nokta ise annenin bu haktan yararlanabilmesi için son 3 yılda toplam en az 600 gün prim bildirmiş olması gerekiyor.
Annelere verilen ücretsiz izinler
Doğum yapan kadın eğer ki memursa, 16 haftalık doğum izni ve 6 aylık yarım gün çalışma döneminin bitmesinin ardından 24 aya kadar ücretsiz izne ayrılabilmektedir. 4A olarak çalışan anneler ise 16 haftalık izinleri sonrasında 6 aya kadar ücretsiz izin kullanabilmektedir. Ücretsiz izinlerde de yine işverenin çalışanı işten çıkarma durumu söz konusu olmamaktadır. Ancak işveren ile anlaşma yapılıp, işveren ihbar tazminatı ödemeyi kabul ederse kişi işten çıkarılabilecektir.
Devlet tarafından da çalışan anneler için bir defaya mahsus olmak üzere emzirme ödeneği verilmektedir. Emzirme ödeneğinden hem çalışan hem de çalışmayan anneler yararlanabilmektedir. Bunun için ise annenin Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurması gerekiyor.
